آیلا
- عضویت
- May 2, 2023
- جنسیت
- خانم
معرفی زایمان فیزیولوژیک چیست
در زایمان طبیعی، پزشک یا با تزریق دارو، روند زایمان را کنترل میکند یا ممکن است از روشهای کاهش درد مثل دارو، گاز بیدردی،بیحسی اپیدورال استفاده کند.
زایمان فیزیولوژیک چیست؟
زایمان فیزیولوژیک در واقع همان زایمان طبیعی است که بدون استفاده از آمپول فشار یا دیگر داروها انجام میشود.در زایمان فیزیولوژیک پزشک زنان و زایمان و ماما هیچ دارویی به شما تزریق نمیکنند و دخالتی در روند زایمان ندارند. فقط شما را تحت نظر قرار میدهند و شما با طی کردن روند زایمان، جنین را به صورت طبیعی به دنیا میآورید. مگر اینکه مشکلی در پروسه ی زایمان شما رخ دهد که اقدامات لازم توسط پزشک زنان و ماما انجام می شود.
فواید زایمان فیزیولوژیک
زایمان طبیعی فیزیولوژیک مزایای زیادی دارد که درادامه به مهم ترین آن ها اشاره میکنم :
زمان زایمان : چنانچه خانم بارداری تصمیم میگیرد که به صورت فیزیولوژیک زایمان کند، تا پایان ۴۰ یا ۴۱ هفته صبر میکند. انجام زایمان در هفتههای آخر بارداری یعنی هفته ی 39 و 40، سبب میشود که جنین کاملا رشد کند و بعد از زایمان نیازی به مراقبتهای ویژه نداشته باشد. همچنین در هفتههای پایانی، مغز جنین کاملا رشد می کند.
بهبود سریعتر : دهانه رحم و واژن بسیاری از بانوانی که به صورت فیزیولوژیک زایمان میکنند، شکافی برنمیدارد و نیازی به بخیه ندارد. همچنین معمولا در زایمان فیزیولوژیک پرینه پاره نمیشود. اما زمانی که پزشک یا ماما، پرینه را برش میدهند، بعد از زایمان این ناحیه را بخیه میزنند که احتمال عفونت و خونریزی بعد از زایمان را افزایش میدهد.
کاهش عوارض ناشی از دارو : داروهایی که هنگام زایمان برای سرعت بخشیدن به روند زایمان تزریق میشود، ممکن است در صورت بروز عارضه با افزایش غیر طبیعی انقباضات رحمی، اکسیژن رسانی به جنین را با مشکل مواجه کنند و سبب سزارین های اورژانسی شود. همچنین این داروها، احتمال خونریزی شدید مادر بعد از زایمان و احتباس ادرار در مثانه را نیز افزایش میدهد.
نکته قابل توجه این است که اگر مقدار دارویی که به شما تزریق میشود، انقباضات رحم را بیش از اندازه افزایش دهد، احتمال پارگی رحم و کنده شدن زودهنگام جفت نیز بیشتر خواهد شد.
نکته ی مهم این است که زایمان طبیعی فیزیولوژیک برای تمام افراد قابل انجام نیست و در موارد بسیاری نیاز به اقدامات کمکی از سوی پزشک هست.
انجام زایمان فیزیولوژیک برای چه افرادی ممنوع است؟
به صورت کلی اگر امکان زایمان طبیعی واژینال وجود نداشته باشد، زایمان طبیعی فیزیولوژیک را نیز نمیتوان انجام داد.به علاوه در مواردی که مادر به القای زایمان احتیاج داشته باشد، نیز زایمان فیزیولوژیک صورت نمیگیرد.همچنین در صورت وجود هر کدام از موارد زیر، زایمان فیزیولوژیک صورت نمی گیرد که عبارتند از:
ابتلا به پره اکلامپسی
پرولاپس بند ناف
خونریزی شدید مادر
تبخال تناسلی
بارداری سه قلو و یا بیشتر
بیماری قلبی و یا ریوی مادر
اختلالات رشد جنین
قرارگیری غیر طبیعی جنین
اختلالات لانه گزینی همچون جفت چسبنده یا جفت سرراهی
چگونه می توان درد زایمان فیزیولوژیک را کاهش داد؟
زایمان طبیعی فیزیولوژیک نیز مانند زایمان طبیعی واژینال با دردهایی همراه است.برای کاهش درد زایمان فیزیولوژیک از دارو استفاده نمیشود و میتوان از روشهای غیردارویی با تاثیرات روحی و روانی، تکنیکهای آرامش بخشی و ریلکسیشن، رایحه درمانی و حدکات نرمشی درد زایمان فیزیولوژیک را کاهش می دهند. برخی از این عوامل شامل موارد زیر است:
– آماده کردن شرایط روانی مادر :
این آماده سازی از قبل از بارداری باید شروع شود و در طی بارداری در کلاسهای آمادگی زایمان آموزش های لازم داده شود.پرسنل زایشگاه و یا ماما در ابتدا خود را به زن باردار معرفی و سعی میكنند یک جو آرام را به وجود آورند. این آشنایی سبب ایجاد اعتماد زن باردار به ماما میشود.
– حضور یک همراه حمایت کننده در كنار مادر :
برخی از بیمارستانها این امکان را میدهند که همسر یا یکی از همراهان شما هنگام زایمان حضور داشته باشند.قابل ذکر است که همراه بیار در اتاق زایمان هم باید از قبل آموزش های لازم را دیده باشد تا بتواند به مادر در شرایط ضروری کمک کند. موارد زیادی دیده شده که همراهان بدون اطلاع و آموزش ندیده، سبب ایجاد مشکلات بیشتر از نظر روحی برای مادر می شوند یا در امر درمان دخالتهای غیر ضروری می کنند. همچنین مامای همراه نیز میتواند هنگام زایمان شما را همراهی کند.
– وضعیت قرارگیری مادر در روند دردهای زایمان :
برای کاهش درد میتوان وضعیتهای مادر را تغییر داد. این وضعیتها را در کلاسهای آمادگی زایمان می توانید به خوبی آموزش ببینید. مادر باردار میتواند به شکلهای زیر قرار بگیرد:
حالت نشسته: به صورت برعکس روی صندلی بنشینید و پاها را از قسمت زانو به جلو بیاورید. از مامای همراه بخواهید که پشتتان را ماساژ دهد.
حالت سجده: هنگامی که دهانه رحم کامل باز نشده است، طوری روی پا هایتان بنشینید كه زانوها و سر شما پایین قرار بگیرد و در وضعیتی مشابه سجده قرار بگیرید.
حالت خوابیده: خوابیدن به پهلوی چپ، بهترین وضعیت در طول زایمان محسوب می شود و خون رسانی به جنین بهتر صورت می گیرد. در این حالت میتوان زیر سر و زانوی خود بالش قرار دهید تا احساس آرامش کنید.
– ماساژ : ماساژ یک روش شگفت انگیز در كاهش درد است که توسط همسر و یا مامای همراه انجام میشود. میتوان ماساژ را با مقدار کمی پودر تالک و یا روغن گیاهی انجام داد. ماساژ به کاهش درد و آرامش مادر کمک زیادی میکند.
– كاربرد گرما : استفاده از پتوهای گرم كننده و كمپرس گرم، وان آب گرم، دوش گرم و یا استفاده از پد گرم و مرطوب میتواند در طول زایمان درد را کم کند.
تاثیر گرما این است که جریان خون آن منطقه را زیاد میكند و موجب آرامش و راحتی میشود. همچنین گرما سبب تسکین درد کمر ناشی از خستگی خواهد شد.
– رایحه درمانی : رایحه درمانی، درمان با بوی خوش است. به این صورت که در این روش از روغنها یا عصاره های گیاهان استفاده میشود. اسطوخودوس، زاج و بركاموت برای آرامش مادر استفاده میشود. همچنین میتوان چند قطره از آن را درون یک وان آب گرم ریخت یا در دستگاه بخور بریزید تا محیط اتاق بیمار مرطوب و معطر شود. رایحه ی این گیاهان با تحریک نوروترنسمیترهای عصبی سبب ترشح سروتونین و اثرات آرامبخشی می شوند
– موزیک : موسیقی ضبط شده و یا زنده، ریتم تنفسی را آرام میکند و طی زایمان آرامش بیشتری را برای مادر ایجاد خواهد کرد. در نتیجه اضطراب، استرس و درد را كم می کند. از موزیکهای آرام یا هر موزیک مورد علاقه ی مادر می توان استفاده کرد. هر موزیک یا فیلمی که همراه با موسیقی باشد و مادر از آن لذت ببرد می توان استفاده کرد. حتی ممکن است فیلم عروسی یا فیلم تولد نوزاد قبلی شما برایتان آرام بخش و شادی آور باشد، برای کاهش احساس دردهایتان می توانید از آنها استفاده کنید.
تكنیکهای تنفسی : تکنیک های تنفسی شامل تنفس آرام، تنفس گام به گام متغیر، تنفس گام به گام الگویی یا اصلاح شده است.این تکنیکها معمولا در کلاسهای آمادگی زایمان آموزش داده میشود.این نوع تكنیکها موجب اکسیژن رسانی بهتر به مادر می شود و میزان اکسیژن ورودی به جنین و رحم افزایش می یابد. هر چه اکسیژن بیشتر دریافت کنید میزان اسید لاکتیک تولید شده کمتر شده و شدت درد کمتری هم احساس خواهید کرد.
– آب درمانی : آب درمانی شامل وان حمام و جکوزی است كه در آنها از آب گرم استفاده میشود. در برخی بیمارستانها از یک وان آب با هوای فشرده استفاده میشود که موجب كاهش تولید آدرنالین و در نتیجه کم شدن اضطراب و ناراحتی زنان میشود و با افزایش سطح اكسی توسین و اندورفین موجب تحریک انقباضات رحمی و كاهش احساس درد خواهد شد.
– روش لاماز : در روش لاماز خانمها به جای اینکه داد و فریاد كنند و كنترل دردشان را از دست بدهند، با شل كردن عضلات و الگوهای تنفسی، انقباضات رحمی را ضعیف جلوه میدهند. این کار شامل تمرکز روی یک نقطه مركزی مانند تابلوی مورد علاقه و زیبایی است.این تمركز موجب میشود كه راههای عصبی مشغول شوند و به درد پاسخ ندهند.هنگام انجام این روش، زن باردار یاد میگیرد هنگامی که یک گروه از عضلات خود را منقبض میكند، عضلات دیگر را شل کند.
– روش برادلی : روش برادلی، معمولا زایمان به وسیله حمایت همسر گفته میشود و بر اساس مشاهداتی ابداع شده كه روی رفتار حیوانات دیده شده است. در این روش روی به كار بردن هماهنگ بدن، استفاده از كنترل تنفسی، تنفس شکمی و تشویق به شل کردن عمومی بدن تاکید میشود و شوهر، نقش فعالی را در كمک كردن به همسر باردارش برای شل كردن عضلات بدن و استفاده صحیح از تكنیکهای تنفسی را بر عهده میگیرد.
در زایمان طبیعی، پزشک یا با تزریق دارو، روند زایمان را کنترل میکند یا ممکن است از روشهای کاهش درد مثل دارو، گاز بیدردی،بیحسی اپیدورال استفاده کند.
زایمان فیزیولوژیک چیست؟
زایمان فیزیولوژیک در واقع همان زایمان طبیعی است که بدون استفاده از آمپول فشار یا دیگر داروها انجام میشود.در زایمان فیزیولوژیک پزشک زنان و زایمان و ماما هیچ دارویی به شما تزریق نمیکنند و دخالتی در روند زایمان ندارند. فقط شما را تحت نظر قرار میدهند و شما با طی کردن روند زایمان، جنین را به صورت طبیعی به دنیا میآورید. مگر اینکه مشکلی در پروسه ی زایمان شما رخ دهد که اقدامات لازم توسط پزشک زنان و ماما انجام می شود.
فواید زایمان فیزیولوژیک
زایمان طبیعی فیزیولوژیک مزایای زیادی دارد که درادامه به مهم ترین آن ها اشاره میکنم :
زمان زایمان : چنانچه خانم بارداری تصمیم میگیرد که به صورت فیزیولوژیک زایمان کند، تا پایان ۴۰ یا ۴۱ هفته صبر میکند. انجام زایمان در هفتههای آخر بارداری یعنی هفته ی 39 و 40، سبب میشود که جنین کاملا رشد کند و بعد از زایمان نیازی به مراقبتهای ویژه نداشته باشد. همچنین در هفتههای پایانی، مغز جنین کاملا رشد می کند.
بهبود سریعتر : دهانه رحم و واژن بسیاری از بانوانی که به صورت فیزیولوژیک زایمان میکنند، شکافی برنمیدارد و نیازی به بخیه ندارد. همچنین معمولا در زایمان فیزیولوژیک پرینه پاره نمیشود. اما زمانی که پزشک یا ماما، پرینه را برش میدهند، بعد از زایمان این ناحیه را بخیه میزنند که احتمال عفونت و خونریزی بعد از زایمان را افزایش میدهد.
کاهش عوارض ناشی از دارو : داروهایی که هنگام زایمان برای سرعت بخشیدن به روند زایمان تزریق میشود، ممکن است در صورت بروز عارضه با افزایش غیر طبیعی انقباضات رحمی، اکسیژن رسانی به جنین را با مشکل مواجه کنند و سبب سزارین های اورژانسی شود. همچنین این داروها، احتمال خونریزی شدید مادر بعد از زایمان و احتباس ادرار در مثانه را نیز افزایش میدهد.
نکته قابل توجه این است که اگر مقدار دارویی که به شما تزریق میشود، انقباضات رحم را بیش از اندازه افزایش دهد، احتمال پارگی رحم و کنده شدن زودهنگام جفت نیز بیشتر خواهد شد.
نکته ی مهم این است که زایمان طبیعی فیزیولوژیک برای تمام افراد قابل انجام نیست و در موارد بسیاری نیاز به اقدامات کمکی از سوی پزشک هست.
انجام زایمان فیزیولوژیک برای چه افرادی ممنوع است؟
به صورت کلی اگر امکان زایمان طبیعی واژینال وجود نداشته باشد، زایمان طبیعی فیزیولوژیک را نیز نمیتوان انجام داد.به علاوه در مواردی که مادر به القای زایمان احتیاج داشته باشد، نیز زایمان فیزیولوژیک صورت نمیگیرد.همچنین در صورت وجود هر کدام از موارد زیر، زایمان فیزیولوژیک صورت نمی گیرد که عبارتند از:
ابتلا به پره اکلامپسی
پرولاپس بند ناف
خونریزی شدید مادر
تبخال تناسلی
بارداری سه قلو و یا بیشتر
بیماری قلبی و یا ریوی مادر
اختلالات رشد جنین
قرارگیری غیر طبیعی جنین
اختلالات لانه گزینی همچون جفت چسبنده یا جفت سرراهی
چگونه می توان درد زایمان فیزیولوژیک را کاهش داد؟
زایمان طبیعی فیزیولوژیک نیز مانند زایمان طبیعی واژینال با دردهایی همراه است.برای کاهش درد زایمان فیزیولوژیک از دارو استفاده نمیشود و میتوان از روشهای غیردارویی با تاثیرات روحی و روانی، تکنیکهای آرامش بخشی و ریلکسیشن، رایحه درمانی و حدکات نرمشی درد زایمان فیزیولوژیک را کاهش می دهند. برخی از این عوامل شامل موارد زیر است:
– آماده کردن شرایط روانی مادر :
این آماده سازی از قبل از بارداری باید شروع شود و در طی بارداری در کلاسهای آمادگی زایمان آموزش های لازم داده شود.پرسنل زایشگاه و یا ماما در ابتدا خود را به زن باردار معرفی و سعی میكنند یک جو آرام را به وجود آورند. این آشنایی سبب ایجاد اعتماد زن باردار به ماما میشود.
– حضور یک همراه حمایت کننده در كنار مادر :
برخی از بیمارستانها این امکان را میدهند که همسر یا یکی از همراهان شما هنگام زایمان حضور داشته باشند.قابل ذکر است که همراه بیار در اتاق زایمان هم باید از قبل آموزش های لازم را دیده باشد تا بتواند به مادر در شرایط ضروری کمک کند. موارد زیادی دیده شده که همراهان بدون اطلاع و آموزش ندیده، سبب ایجاد مشکلات بیشتر از نظر روحی برای مادر می شوند یا در امر درمان دخالتهای غیر ضروری می کنند. همچنین مامای همراه نیز میتواند هنگام زایمان شما را همراهی کند.
– وضعیت قرارگیری مادر در روند دردهای زایمان :
برای کاهش درد میتوان وضعیتهای مادر را تغییر داد. این وضعیتها را در کلاسهای آمادگی زایمان می توانید به خوبی آموزش ببینید. مادر باردار میتواند به شکلهای زیر قرار بگیرد:
حالت نشسته: به صورت برعکس روی صندلی بنشینید و پاها را از قسمت زانو به جلو بیاورید. از مامای همراه بخواهید که پشتتان را ماساژ دهد.
حالت سجده: هنگامی که دهانه رحم کامل باز نشده است، طوری روی پا هایتان بنشینید كه زانوها و سر شما پایین قرار بگیرد و در وضعیتی مشابه سجده قرار بگیرید.
حالت خوابیده: خوابیدن به پهلوی چپ، بهترین وضعیت در طول زایمان محسوب می شود و خون رسانی به جنین بهتر صورت می گیرد. در این حالت میتوان زیر سر و زانوی خود بالش قرار دهید تا احساس آرامش کنید.
– ماساژ : ماساژ یک روش شگفت انگیز در كاهش درد است که توسط همسر و یا مامای همراه انجام میشود. میتوان ماساژ را با مقدار کمی پودر تالک و یا روغن گیاهی انجام داد. ماساژ به کاهش درد و آرامش مادر کمک زیادی میکند.
– كاربرد گرما : استفاده از پتوهای گرم كننده و كمپرس گرم، وان آب گرم، دوش گرم و یا استفاده از پد گرم و مرطوب میتواند در طول زایمان درد را کم کند.
تاثیر گرما این است که جریان خون آن منطقه را زیاد میكند و موجب آرامش و راحتی میشود. همچنین گرما سبب تسکین درد کمر ناشی از خستگی خواهد شد.
– رایحه درمانی : رایحه درمانی، درمان با بوی خوش است. به این صورت که در این روش از روغنها یا عصاره های گیاهان استفاده میشود. اسطوخودوس، زاج و بركاموت برای آرامش مادر استفاده میشود. همچنین میتوان چند قطره از آن را درون یک وان آب گرم ریخت یا در دستگاه بخور بریزید تا محیط اتاق بیمار مرطوب و معطر شود. رایحه ی این گیاهان با تحریک نوروترنسمیترهای عصبی سبب ترشح سروتونین و اثرات آرامبخشی می شوند
– موزیک : موسیقی ضبط شده و یا زنده، ریتم تنفسی را آرام میکند و طی زایمان آرامش بیشتری را برای مادر ایجاد خواهد کرد. در نتیجه اضطراب، استرس و درد را كم می کند. از موزیکهای آرام یا هر موزیک مورد علاقه ی مادر می توان استفاده کرد. هر موزیک یا فیلمی که همراه با موسیقی باشد و مادر از آن لذت ببرد می توان استفاده کرد. حتی ممکن است فیلم عروسی یا فیلم تولد نوزاد قبلی شما برایتان آرام بخش و شادی آور باشد، برای کاهش احساس دردهایتان می توانید از آنها استفاده کنید.
تكنیکهای تنفسی : تکنیک های تنفسی شامل تنفس آرام، تنفس گام به گام متغیر، تنفس گام به گام الگویی یا اصلاح شده است.این تکنیکها معمولا در کلاسهای آمادگی زایمان آموزش داده میشود.این نوع تكنیکها موجب اکسیژن رسانی بهتر به مادر می شود و میزان اکسیژن ورودی به جنین و رحم افزایش می یابد. هر چه اکسیژن بیشتر دریافت کنید میزان اسید لاکتیک تولید شده کمتر شده و شدت درد کمتری هم احساس خواهید کرد.
– آب درمانی : آب درمانی شامل وان حمام و جکوزی است كه در آنها از آب گرم استفاده میشود. در برخی بیمارستانها از یک وان آب با هوای فشرده استفاده میشود که موجب كاهش تولید آدرنالین و در نتیجه کم شدن اضطراب و ناراحتی زنان میشود و با افزایش سطح اكسی توسین و اندورفین موجب تحریک انقباضات رحمی و كاهش احساس درد خواهد شد.
– روش لاماز : در روش لاماز خانمها به جای اینکه داد و فریاد كنند و كنترل دردشان را از دست بدهند، با شل كردن عضلات و الگوهای تنفسی، انقباضات رحمی را ضعیف جلوه میدهند. این کار شامل تمرکز روی یک نقطه مركزی مانند تابلوی مورد علاقه و زیبایی است.این تمركز موجب میشود كه راههای عصبی مشغول شوند و به درد پاسخ ندهند.هنگام انجام این روش، زن باردار یاد میگیرد هنگامی که یک گروه از عضلات خود را منقبض میكند، عضلات دیگر را شل کند.
– روش برادلی : روش برادلی، معمولا زایمان به وسیله حمایت همسر گفته میشود و بر اساس مشاهداتی ابداع شده كه روی رفتار حیوانات دیده شده است. در این روش روی به كار بردن هماهنگ بدن، استفاده از كنترل تنفسی، تنفس شکمی و تشویق به شل کردن عمومی بدن تاکید میشود و شوهر، نقش فعالی را در كمک كردن به همسر باردارش برای شل كردن عضلات بدن و استفاده صحیح از تكنیکهای تنفسی را بر عهده میگیرد.