اعمال شب آخر ماه رمضان

[Choi mary]

اول:

غسل

دوم:

زیارت امام حسین علیه‌السّلام

سوم:

خواندن سوره‌های «انعام» و «کهف» و «یس» و گفتن صد مرتبه:

أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ

چهارم:

این دعا را که شیخ کلینی از امام صادق علیهالسّلام روایت کرده بخواند:

اللَّهُمَّ هَذَا شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرْآنَ وَ قَدْ تَصَرَّمَ وَ أَعُوذُ بِوَجْهِکَ الْکَرِیمِ یَا رَبِّ أَنْ یَطْلُعَ الْفَجْرُ مِنْ لَیْلَتِی هَذِهِ أَوْ یَتَصَرَّمَ شَهْرُ رَمَضَانَ وَ لَکَ قِبَلِی تَبِعَةٌ أَوْ ذَنْبٌ تُرِیدُ أَنْ تُعَذِّبَنِی بِهِ یَوْمَ أَلْقَاکَ

خدایا این است ماه رمضان، که قرآن را در آن نازل کردی، اینک در حال گذشتن است، و من به ذات کریمانه ات پناه میآورم از اینکه سپیده این شب طلوع کند، یا ماه رمضان بگذرد، و نزد تو برایم نتیجه کار ناشایست یا گناهی باشد که بخواهی مرا به سبب آن روزی که ملاقاتت کنم عذاب کنی.

 

[Choi mary]

پنجم

دعای «یا مدبّر الامور» را بخواند:

یَا مُدَبِّرَ الأُمُورِ، یَا باعِثَ مَنْ فِی القُبُورِ، یَا مُجْرِیَ البُحُورِ، یَا مُلَیِّنَ الحَدِیدِ لِداوُدَ صَلِّ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَافْعَلْ بِی کَذا وَکَذا.

(و به جای «کذا و کذا» حاجات خود را بخواه و بگو):

اللَّیْلَة اللَّیْلَةَ

ای تدبیرگر امور، ای برانگیزنده مرده‌های در گور، ای روان کننده دریاها، ای نرم کننده آهن برای داود، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و با من چنین و چنان کن.

(و به جای «چنین و چنان» حاجات خود را بخواهد و بگوید)

امشب، امشب

و دست‌های خود را در وقت خواندن

«مُدَبِّر الاُمُور»

تا آخر به سوی آسمان بردار و این دعا را در حال رکوع و سجود و ایستاده و نشسته بخوان و آن را تکرار کن و در شب آخر ماه رمضان هم بخوان.

 

[Choi mary]

ششم

ماه رمضان را با دعاهای وداع، وداع گوید: دعاهایی که شیخ کلینی و شیخ صدوق و شیخ مفید و شیخ طوسی، و سیّد ابن طاووس (رضوان اللّه علیه) نقل کرده‌اند و شاید بهترین آنها دعای چهل و پنجم صحیفه کامله است..

سیّد ابن طاووس از امام صادق علیهالسّلام روایت کرده که هرکه در شب آخر ماه رمضان، آن ماه شریف را وداع گفته و بگوید:

اللَّهُمَّ لا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ صِیَامِی لِشَهْرِ رَمَضَانَ وَ أَعُوذُ بِکَ أَنْ یَطْلُعَ فَجْرُ هَذِهِ اللَّیْلَةِ إِلا وَ قَدْ غَفَرْتَ لِی

خدایا این ماه را آخرین بار روزه‌ام در ماه رمضان قرار مده، و به تو پناه می‌آورم از اینکه سپیده این شب سر زند، مگر اینکه مرا آمرزیده باشی.

پیش از آنکه سپیده بر آید، حق تعالی او را بیامرزد، و توبه و بازگشت نصیب وی کند.

 

[Choi mary]

سیّد ابن طاووس و کفعمی از حضرت رسول صلی اللّه علیه و آله روایت کرده‌اند که فرمود: هر که در شب آخر ماه رمضان، ۱۰ رکعت نماز به صورت دو رکعت (هر دو رکعت به یک سلام) بخواند، در هر رکعت سوره «حمد» را یک بار، و «قل هو اللّه احد» راه ۱۰ بار، و در هر یک از رکوع و سجود ۱۰ مرتبه بگوید:

سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ

و هنگامی که از ۱۰ رکعت فراغت یافت هزار مرتبه استغفار کند و پس از استغفار سر به سجده گذارد و در حال سجده بگوید:



یا حَیُّ یا قَیُّومُ، یا ذَا الْجَلالِ وَ الاِْکْرامِ، یا رَحْمنَ الدُّنْیا وَ الاْخِرَةِ

ای زنده ای پاینده ای صاحب جلالت و بزرگواری ای بخشاینده دنیا و آخرت



وَرَحیمَهُما، یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ، یا اِلهَ الاَْوَّلینَ وَالاْخِرینَ، اِغْفِرْ لَنا

و مهربان آن دو ای مهربان‌ترین مهربانان ای معبود پیشینان و پسینیان



ذُنُوبَنا، وَتَقَبَّلْ مِنّا صَلواتَنا وَ صِیامَنا وَ قِیامَنا.

گناهانمان را بیامرز و نمازها و روزه‌ها و شب زنده داریهامان را بپذیر.

* این نماز در شب عید فطر هم روایت شده است، ولی در این روایت آمده که تسبیحات اربعه را در رکوع و سجود به جای ذکر رکوع و سجود بخواند، و به جای «اغفر لنا ذنوبنا» تا آخر بگوید:

اغْفِرْ لِی ذُنُوبِی وَ تَقَبَّلْ صَوْمِی وَ صَلاتِی وَ قِیَامِی

گناهم را بیامرز، و روزه و نماز و شب زنده داری‌ام را بپذیر

 

[Choi mary]

دعای ختم قرآن در روز آخر ماه رمضان​

با توجّه به این که در روز آخر ماه رمضان، غالباً مردم قرآن را ختم می‌کنند، مناسب است که بعد از ختم قرآن دعای چهل و دوم «صحیفه سجّادیه» را بخوانند.
همچنین می‌توانند این دعای مختصر را که از امیر مؤمنان (علیه السلام) نقل شده است بخوانند:

ا َللّهُمَّ اشْرَحْ بِالْقُرْآنِ صَدْری، وَاسْتَعْمِلْ بِالْقُرْآنِ بَدَنی، وَنَوِّرْ بِالْقُرْآنِ

خدایا سینه‌ام را بوسیله قرآن بگشا و به کار انداز به دستورات قرآن بدنم را و روشن گردان بوسیله قرآن

بَصَری، وَ اَطْلِقْ بِالْقُرْآنِ لِسانی، وَاَعِنّی عَلَیْهِ ما اَبْقَیْتَنی، فَاِنَّهُ لا حَوْلَ

دیده ام را و باز کن به قرآن زبانم را و کمکم ده به (عمل) بدان تا زنده ام داری زیرا هیچ

وَلا قُوَّةَ اِلاَّ بِکَ.

جنبش و نیرویی نیست جز به تو.

 

[Choi mary]

همچنین دعای دیگری که آن حضرت از رسول خدا (صلی الله علیه وآله) نقل کرده است بخواند:

اَللّهُمَّ اِنِّی اَسْئَلُکَ اِخْباتَ الْمُخْبِتینَ، وَاِخْلاصَ الْمُوقِنینَ، وَمُرافَقَةَ

خدایا از تو خواهم اطمینان و خشوع خاشعان درگاهت را و اخلاص اهل یقین و رفاقت



الاَْبْرارِ، وَاسْتِحْقاقَ حَقائِقِ الاْیمانِ، وَالْغَنیمَةَ مِنْ کُلِّ بِرٍّ، وَالسَّلامَةَ مِنْ

با نیکان و استحقاق پیدا کردن برای درک حقایق ایمان و نصیبی از هر خیر و سلامتی از



کُلِّ اِثْم، وَوُجُوبَ رَحْمَتِکَ وَعَزآئِمَ مَغْفِرَتِکَ، وَالْفَوْزَ بِالْجَنَّةِ،

هر گناه و لازم شدن مهر و رحمتت و موجبات آمرزشت و رسیدن به بهشت



وَالنَّجاةَ مِنَ النّارِ.

و رهایی از دوزخ.

 

[Choi mary]

توبه‌​

آنگاه توجه داشته باش که با بازگشتی صادقانه ماه را به پایان رسانده و از این پس با اهداف پروردگار و مولایت مخالفت نکنی.

مناجات با نگهبان روز​

سپس در ساعات پایانی روز آخر، که روز عرضه اعمال ماه است، با نگهبان روزت که از معصومین علیهم السّلام است با رعایت آداب تواضع و توسل، مناجات نما و آنگونه بگو که محبت آنان را برانگیخته و باران رحمت و کرامت آنان بر تو ببارد. با معذرت خواهی اعمالی را که در این ماه انجام داده‌ای را به آنان واگذار نما و با درخواستی تضرع‌آمیز بخواه که با شفاعت و دعایشان اعمالت را اصلاح نموده و با تضرع از خدا بخواهند که با عفو فراوان خود آن را پذیرفته و به چندین برابر، اعمال خیر تبدیل نماید. و اگر امور مذکور را در آخر روز در سجده انجام دهی و این ماه را با حال سجده و گرسنگی به پایان برسانی و با این حال وارد شب عید شوی، امید است به کرامتی از جانب خداوند متعال برسی که بالاتر از آرزویت باشد.